آبسه دندان چیست؟

آبسه دندان (Tooth abscess) به تجمع عفونت و چرک در ناحیه ریشه دندان یا لثه گفته می شود. این عفونت معمولا به دلیل ورود باکتری ها از طریق پوسیدگی، ترک ها یا آسیب های دندانی به پالپ دندان ایجاد می شود.

پالپ دندان حاوی عصب ها و رگ های خونی است و عفونت آن می تواند منجر به تشکیل آبسه شود. وقتی باکتری ها به پالپ دندان نفوذ می کنند، سیستم ایمنی بدن واکنش نشان می دهد و برای مقابله با عفونت، سلول های سفید خون را به ناحیه می فرستد.

 

این امر باعث ایجاد چرک )که ترکیبی از سلول های مرده، باکتری ها و بافت های تخریب شده است(، می شود. آبسه دندان در صورت عدم درمان به موقع می تواند به نواحی اطراف گسترش یابد و باعث مشکلات بیشتری مانند تحلیل استخوان و گسترش عفونت به بافت های دیگر شود.

 

علائم آبسه دندان چیست؟

این عفونت علائم متعددی دارد که شامل موارد زیر می شوند:

• درد شدید و مداوم در ناحیه دندان یا لثه: معمولا ناگهانی شروع می شود و با گذشت زمان شدت می یابد
• تورم و قرمزی لثه ها: نشان دهنده التهاب و تجمع چرک در ناحیه مبتلا است و می تواند به مشکلات بیشتری منجر شود.
• حساسیت به دمای سرد و گرم: نشان دهنده آسیب به عصب های دندان است
• بوی بد دهان و طعم نامطبوع: ناشی از عفونت باکتریایی است که باعث تجزیه مواد در دهان می شود.
• تب و افزایش دمای بدن: نشان دهنده واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت است.
• درد هنگام جویدن یا گاز زدن: به دلیل بزرگ شدن ضایعه و افزایش عفونت
• و تورم در صورت یا گردن: نشان دهنده گسترش عفونت به بافت های اطراف است و نیاز به مداخله فوری دارد.

عوارض عدم درمان آبسه دندان چیست؟

در صورتی که عفونت به موقع درمان نشود، باکتری ها به سرعت تکثیر یافته و باعث تجمع چرک و تورم در ناحیه آسیب دیده می شوند. این تجمع عفونت و چرک نه تنها باعث درد شدید می شود بلکه می تواند منجر به مشکلات بیشتری مانند تحلیل استخوان فک و گسترش عفونت به سایر نواحی دهان و حتی بدن شود.

التهاب و عفونت ناشی از آبسه می تواند به طور مستقیم بر کیفیت زندگی فرد تاثیر بگذارد و فعالیت های روزمره مانند خوردن و صحبت کردن را مختل کند. از این رو، تشخیص و درمان سریع آبسه دندان از اهمیت بالایی برخوردار است تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.

 

 انواع آبسه دندان 

این ضایعات به سه نوع اصلی تقسیم می شوند: پری آپیکال، پریودنتال و آسه لثه ای. هر کدام از این ضایعات ویژگی ها و علائم خاص خود را دارند که باید به درستی تشخیص داده شوند تا درمان مناسب برایشان اعمال شود. در ادامه به توضیح هر کدام از این انواع آبسه دندان می پردازیم.

آبسه پری آپیکال

نوع پری آپیکال در ناحیه نوک ریشه دندان ایجاد می شود. این نوع معمولا به دلیل عفونت پالپ دندان که از طریق پوسیدگی یا ترک دندان وارد شده است، رخ می دهد. این نوع عفونت می تواند باعث تحلیل استخوان اطراف ریشه دندان شود.

درمان این نوع آبسه معمولا نیاز به تخلیه چرک و درمان ریشه دندان (عصب کشی) دارد. در برخی موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به کشیدن دندان باشد. این آبسه دندان معمولا با درد شدید همراه است که با فشار وارد شده به دندان یا جویدن تشدید می شود. همچنین، ممکن است تورم و قرمزی در ناحیه لثه مشاهده شود. در صورت عدم درمان، این نوع، می تواند به سایر نواحی دهان و حتی بدن گسترش یابد و مشکلات جدی تری را ایجاد کند.

آبسه پریودنتال

نوع پریودنتال در ناحیه لثه و بین دندان ها ایجاد می شود. این نوع معمولا به دلیل عفونت در بافت های پریودنتال که دندان ها را نگه می دارند، رخ می دهد. پریودنتیت یا التهاب لثه ها یکی از علل شایع این نوع آبسه است. علائم آبسه پریودنتال شامل تورم و قرمزی لثه ها، درد هنگام جویدن و خونریزی لثه ها است.

درمان ضایعه پریودنتال شامل تخلیه چرک، پاکسازی عمیق لثه ها و گاهی مصرف آنتی بیوتیک است. اگر این عفونت به موقع درمان نشود، ممکن است به تحلیل استخوان و از دست دادن دندان منجر شود. مراقبت های بهداشتی مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک می تواند به جلوگیری از بروز آن آبسه کمک کند.

آبسه لثه ای

نوع لثه ای یا ژنژیوال نیز در بافت های نرم لثه ها ایجاد می شود. این نوع آبسه دندان معمولا به دلیل باقی ماندن غذا یا اشیای خارجی در لثه و عفونت ناشی از آن رخ می دهد. علائم این نوع ضایعه شامل تورم، درد و قرمزی لثه ها است.

درمان آبسه لثه ساده تر است و شامل تخلیه چرک و پاکسازی محل عفونت است. همچنین، توصیه می شود که بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت شود تا از بروز مجدد آبسه جلوگیری شود. بهتر است بدانیم که عفونت ساده لثه ای ممکن است با درد کمتری همراه باشد اما اگر به موقع درمان نشود، می تواند به مشکلات بیشتری منجر شود. رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک می تواند به جلوگیری از بروز این نوع آبسه کمک کند.