عصب‌کشی دندان عقل: ضرورت، مراحل، عوارض و مراقبت‌های پس از درمان

عصب‌کشی دندان عقل (Root Canal Treatment for Wisdom Teeth) یکی از درمان‌های بحث‌برانگیز در دندانپزشکی است. دندان‌های عقل، که معمولاً در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی رشد می‌کنند، به دلیل موقعیت قرارگیری و مشکلات مرتبط با رویش، اغلب نیاز به مداخله دندانپزشکی دارند. در برخی موارد، این دندان‌ها دچار پوسیدگی عمیق یا عفونت می‌شوند و سوال اصلی این است: آیا عصب‌کشی دندان عقل منطقی است یا کشیدن آن بهتر است؟ در این مقاله به بررسی ضرورت عصب‌کشی دندان عقل، مراحل انجام آن، خطرات احتمالی و مراقبت‌های پس از درمان می‌پردازیم.

آیا عصب‌کشی دندان عقل امکان‌پذیر است؟

برخلاف دندان‌های دیگر، دندان‌های عقل به دلیل موقعیت قرارگیری در انتهای فک و ساختار ریشه‌های پیچیده، گزینه چندان مناسبی برای عصب‌کشی نیستند. با این حال، در شرایط خاص، دندانپزشک ممکن است این درمان را توصیه کند:

مواردی که عصب‌کشی دندان عقل انجام می‌شود:

✅ دندان عقل سالم و کاملاً رویش یافته که در جویدن نقش دارد.
✅ عدم وجود مشکل در ریشه‌ها (مثل انحنا یا نزدیکی به عصب فک).
✅ داشتن استخوان کافی در اطراف دندان برای پشتیبانی بلندمدت.

مواردی که کشیدن دندان عقل بهتر است:

❌ دندان نیمه‌روییده یا نهفته که باعث عفونت می‌شود.
❌ پوسیدگی شدید و تخریب گسترده دندان.
❌ ریشه‌های بسیار پیچیده یا نزدیک به عصب فک.

مراحل عصب‌کشی دندان عقل

اگر دندانپزشک تشخیص دهد که عصب‌کشی امکان‌پذیر است، مراحل زیر انجام می‌شود:

 معاینه و تصویربرداری (رادیوگرافی یا سی‌تی اسکن)

• بررسی وضعیت ریشه‌ها و میزان عفونت.

• ارزیابی خطر آسیب به عصب فک.

 بی‌حسی موضعی

• برای جلوگیری از درد در طول درمان.

 ایجاد دسترسی به پالپ دندان

• تراشیدن پوسیدگی و باز کردن تاج دندان برای رسیدن به کانال‌های ریشه.

 پاکسازی و ضدعفونی کانال‌های ریشه

• خارج کردن عصب عفونی و باکتری‌ها.

• شست‌وشو با محلول‌های ضدعفونی کننده.

۵. پر کردن کانال‌ها

• پر کردن کانال با مواد مخصوص (گوتا پرکا و سیلر).

۶. ترمیم نهایی

• پر کردن دندان با مواد کامپوزیت یا قرار دادن روکش در صورت نیاز.

 

چرا کشیدن دندان عقل معمولاً ترجیح داده می‌شود؟

در بیشتر موارد، دندانپزشکان کشیدن دندان عقل را به جای عصب‌کشی توصیه می‌کنند، زیرا:
🔹 دندان عقل عملکرد ضروری در جویدن ندارد.
🔹 ریسک عفونت مجدد پس از عصب‌کشی بالاست.
🔹 عصب‌کشی دندان عقل سخت‌تر و پرهزینه‌تر است.
🔹 دندان‌های عقل نهفته می‌توانند باعث مشکلات ارتودنسی شوند.

عوارض احتمالی عصب‌کشی دندان عقل

• عفونت مجدد به دلیل پیچیدگی کانال‌های ریشه.

• آسیب به عصب فک که منجر به بی‌حسی موقت یا دائمی می‌شود.

• شکستگی دندان به دلیل ضعیف شدن ساختار آن پس از درمان.

مراقبت‌های پس از عصب‌کشی دندان عقل

• مصرف آنتی‌بیوتیک و مسکن طبق تجویز دندانپزشک.

• پرهیز از جویدن غذاهای سفت تا ترمیم کامل دندان.

• رعایت بهداشت دهان (مسواک، نخ دندان، دهانشویه).

• پیگیری منظم برای بررسی وضعیت دندان.

سوالات متداول درباره عصب‌کشی دندان عقل

 آیا عصب‌کشی دندان عقل درد دارد؟

خیر، با بی‌حسی موضعی، دردی احساس نمی‌شود. پس از درمان نیز درد خفیف با مسکن کنترل می‌شود.

 هزینه عصب‌کشی دندان عقل چقدر است؟

به دلیل پیچیدگی کار، هزینه آن از دندان‌های دیگر بیشتر است (معمولاً ۲ تا ۴ میلیون تومان در ایران).

 آیا دندان عقل پس از عصب‌کشی عمر طولانی دارد؟

نه همیشه، چون این دندان مستعد عفونت مجدد است و ممکن است در نهایت نیاز به کشیدن داشته باشد.

 اگر دندان عقل عفونت کند ولی درمان نشود چه می‌شود؟

عفونت می‌تواند به استخوان فک و دندان‌های مجاور سرایت کند و حتی باعث آبسه خطرناک شود.

در بیشتر موارد، کشیدن دندان عقل گزینه بهتری نسبت به عصب‌کشی است، مگر اینکه دندان کاملاً سالم و کاربردی باشد. تصمیم نهایی باید پس از معاینه دقیق توسط دندانپزشک متخصص اندودنتیست گرفته شود. اگر دندان عقل شما درد دارد یا دچار پوسیدگی شده، سریعاً به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید تا از عوارض جدی جلوگیری شود.